2024-07-07

Πώς να δωρίσετε Monero

Αναμενόμενα, υπάρχουν περισσότεροι από ένας τρόποι. Προσωπικά έχω δοκιμάσει δύο, οπότε μπορώ να μιλήσω μόνο γι’ αυτούς.

Σε κάθε περίπτωση, από τους υποψήφιους αποδέκτες ενός τέτοιου δώρου, περισσότερο ενδιαφέρον έχουν εκείνοι που δεν ασχολούνται με κρυπτονομίσματα — ή ασχολούνται αλλά δεν έχουν ακόμα προσέξει το Monero.

Ένα πιθανό σενάριο για μετά το δώρο έχει (ευχάριστη) δουλειά τόσο για τον αποδέκτη, όσο και για το δωρητή. Ο τελευταίος μάλιστα ξαφνικά θα βρεθεί να οφείλει πολλές εξηγήσεις, κι όλα θα ξεκινήσουν με ερωτήσεις όπως οι ακόλουθες:

πού ξοδεύω Monero;
πώς αποκτώ κι άλλο Monero;
πώς μετατρέπω το Monero σε ευρώ;
είναι τόσο σημαντικό, αυτό το seed phrase;
δεν έχω backup του seed phrase αλλά έχω το password του wallet, εντάξει δεν είμαι;

Σκέφτομαι τώρα ότι κάθε μία από τις παραπάνω ερωτήσεις εύκολα δικαιολογεί τουλάχιστον μία ξεχωριστή (εκτενή) δημοσίευση. Επιφυλάσσομαι για το μέλλον, κι επιστρέφω στο κύριο θέμα της παρούσης: δύο τρόποι για να δωρίσει κάποιος Μonero.

Τρόπος 1: Από κοντά κι αντιδημοκρατικά

Έχεις απέναντί σου τον αποδέκτη του Monero. Χωρίς πολλά πολλά, του ζητάς να εγκαταστήσει στο κινητό του το Cake Wallet. Το πιθανότερο είναι ότι αρχικά θα αρνηθεί και θ’ αρχίσει τις ερωτήσεις και τις ενστάσεις. Εσύ όμως είσαι προετοιμασμένος για όλα αυτά κι επιμένεις, και σύντομα η εφαρμογή θα είναι στο κινητό του.

Το Cake Wallet υποστηρίζει περισσότερα από ένα κρυπτονομίσματα, οπότε του δείχνεις πώς να δημιουργήσει ένα νέο wallet για Monero. Για το seed phrase του νέου wallet, του εξηγείς ότι είναι σημαντικό να δημιουργήσει ένα offline backup και φυσικά να μην το χάσει. Μάλλον δεν θα κάνει τίποτε από τα δύο. Και γι’ αυτό είσαι προετοιμασμένος, οπότε ειδικά για το συγκεκριμένο wallet προσφέρεσαι να βοηθήσεις και να φροντίσεις για τα δέοντα.

Το νέο Monero wallet είναι έτοιμο και το υπόλοιπό του είναι μηδενικό. Δείχνεις τη λειτουργία για λήψη Monero — πάντα μέσα από το Cake Wallet. Από το δικό σου wallet, σκανάρεις το σχετικό QR code και στέλνεις όσο Monero θέλεις. Δευτερόλεπτα μετά, ο αποδέκτης βλέπει ότι το υπόλοιπο του wallet του δεν είναι, πλέον, μηδενικό.

Ωραία στιγμή, και τώρα σκέφτεσαι ν’ αρχίσεις μιαν ελαφράν εισαγωγή στα οφέλη του decentralization. Μάλλον όμως δεν θα καταφέρεις ούτε στα μισά της εισαγωγής να φτάσεις, ειδικά αν ακούσεις σχόλιο στο στυλ “ρε συ, μόλις ξόδεψες αληθινά χρήματα για να μου δώσεις Monopoly money”.

Αυτό το τελευταίο δεν το γράφω έτσι, από υπερβολή, για να ευθυμήσουμε ή κάτι τέτοιο. Αντίθετα, είναι κάτι που έχω ακούσει διά ζώσης — και μάλιστα όχι μία φορά μόνο. Στο μέλλον, η αντίδρασή μου σε παρόμοια σχόλια θα είναι να παραδέχομαι ότι, ναι, αυτό έκανα, αλλά ανάποδα: ξόδεψα Monopoly money για να δώσω αληθινά χρήματα.

Τρόπος 2: Από μακρυά κι επεξηγηματικά

Ο υποψήφιος παραλήπτης του δώρου έχει τεχνικές γνώσεις, ενώ δεν αγνοεί θέματα περί ασφάλειας και ιδιωτικότητας. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο, όμως, δεν έχει ακόμα ασχοληθεί με το Monero. Καιρός ν’ αλλάξει αυτό, οπότε αναλαμβάνεις δράση και φτιάχνεις ένα νέο Monero wallet. Στο primary account του wallet, στέλνεις την ποσότητα του Monero που θέλεις να δωρίσεις.

Μετά, στον text editor της προτίμησής σου, συντάσσεις ένα κείμενο σαν το επόμενο:

Έλα ρέη,
Φρόντισε σε παρακαλώ για τα ακόλουθα, ώστε να λάβεις δωράκι
που σου έχω ήδη ετοιμάσει.

- Πήγαινε στο https://cakewallet.com.
- Εγκατέστησε το Cake Wallet στο κινητό σου.
- Τρέξε την εφαρμογή, αλλά μη δημιουργήσεις νέο wallet.
- Αντίθετα, ξεκίνα τη διαδικασία ανάκτησης (Restore Wallet).
- Υπάρχουν τρεις τρόποι για ανάκτηση κι αυτή που θέλεις
  είναι η "Restore from seed/keys".
- Θα κληθείς να επιλέξεις wallet currency, οπότε διάλεξε
  το Monero (XMR).
- Στο Wallet name πληκτρολόγησε ό,τι όνομα θέλεις, ούτως
  ή άλλως μπορείς να το αλλάξεις αργότερα.
- Στο "Enter your seed phrase", πληκτρολόγησε προσεκτικά
  και με τη σωστή σειρά τις ακόλουθες 16 λέξεις:

    sw01 sw02 sw03 sw04 sw05 sw06 sw07 sw08
    sw09 sw10 sw11 sw12 sw13 sw14 sw15 sw16

- Μην πειράξεις το "Polyseed (16 words)", ούτε τις
  ρυθμίσεις της γλώσσας.
- Αφού πληκτρολογήσεις το seed phrase και προχωρήσεις,
  περίμενε μερικά λεπτά ώστε να συγχρονιστεί το wallet με
  το Monero blockchain και μετά θα δεις το υπόλοιπό του.

Καλώς ήλθες στην κοινότητα -- είμαι σίγουρος ότι ήδη έχεις
καμιά δεκαριά απορίες -- δεν σε χάλασε -- τα λέμε :)

Αποθηκεύεις το κείμενο με τις οδηγίες ονομάζοντάς το xmr-gift.txt — ή όπως αλλιώς θέλεις, τέλος πάντων. Το αρχείο αυτό πρέπει τώρα να κρυπτογραφηθεί, και υπάρχουν διάφορα εργαλεία για το σκοπό αυτό. Για μεμονωμένα αρχεία προτιμώ να κρυπτογραφώ συμμετρικά με χρήση του gpg, από το τερματικό:

gpg --symmetric --cipher-algo AES256 --armor xmr-gift.txt

Για την κρυπτογράφηση χρειάζεται φυσικά να πληκτρολογήσεις ένα (ισχυρό) password. Προαιρετικά, αν με τον αποδέκτη του δώρου έχετε κάποιο password που και οι δύο γνωρίζετε, χρησιμοποίησέ το για την κρυπτογράφηση του xmr-gift.txt. Μετά την επιτυχή κρυπτογράφηση με το gpg, παίρνεις το νέο αρχείο με όνομα xmr-gift.txt.asc: πρόκειται για την κρυπτογραφημένη εκδοχή του xmr-gift.txt και το περιεχόμενό του μοιάζει κάπως έτσι:

Το xmr-gift.txt.asc το στέλνεις στον αποδέκτη, π.χ., ως συνημμένο σε email. Εναλλακτικά, το ανεβάζεις σε δικό σου Nextcloud server ή στο Proton Drive, δημιουργείς ένα προσωρινό download URL και στον αποδέκτη στέλνεις το URL. Την τελευταία φορά που δώρισα Monero, επισύναψα το xmr-gift.txt.asc σε μήνυμα που έστειλα μέσω Signal. Αντί του Signal θα μπορούσα να είχα επιλέξει το Session ή το SimpleX Chat. Αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση το αρχείο που στέλνουμε είναι ήδη ισχυρά κρυπτογραφημένο, αποτελεί άριστη συνήθεια να καταφεύγουμε πάντα σε Open Source instant messengers οι οποίοι υλοποιούν αληθινό end-to-end encryption (E2EE).

Εκτός από το κρυπτογραφημένο xmr-gift.txt.asc, στον αποδέκτη πρέπει να στείλεις και οδηγίες για την αποκρυπτογράφησή του. Αν, για παράδειγμα, έχεις κρυπτογραφήσει με τη βοήθεια του gpg, τον συμβουλεύεις να αποκρυπτογραφήσει ως ακολούθως:

gpg --decrypt xmr-gift.txt.asc

Κι όσο για το password που θα του ζητηθεί, του λες να δώσει εκείνο που και οι δύο γνωρίζετε και χρησιμοποιείτε. Αν κάτι τέτοιο δεν παίζει, στέλνεις το password που χρησιμοποίησες με τη βοήθεια ενός εκ των Signal/Session/SimpleX Chat.

Δεν είναι απαραίτητο, αν όμως έστειλες το xmr-gift.txt.asc μέσω κάποιου E2EE messenger, στείλε τώρα το password από άλλον E2EE messenger.

Γιατί το Cake Wallet;

Υπάρχει μια πληθώρα από wallets που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε και να προτείνουμε στον αποδέκτη του Monero.

Κατ’ αρχάς, έχουμε τη διάκριση μεταξύ desktop και mobile wallet. Ο λόγος που προτιμώ mobile κι όχι desktop wallet, ειδικά όταν μιλάμε για δωρεά Monero, αφορά στην ψυχολογία. Κρίνοντας από εμένα, τουλάχιστον, μπορώ να πω ότι βλέπω με άλλο μάτι ένα κρυπτονόμισμα που το έχω μαζί μου όλη την ώρα, όπου κι αν βρίσκομαι. Ίσως επειδή, τότε, το σκέφτομαι περισσότερο ως “αληθινό” νόμισμα για καθημερινές συναλλαγές, παρά ως κάτι που μοιάζει με επενδυτικό προϊόν. Επειδή λοιπόν θα ήθελα κι ο αποδέκτης του Monero ν’ αρχίσει να σκέφτεται παρόμοια, τον παροτρύνω να εγκαταστήσει ένα mobile wallet.

Γιατί όμως ειδικά το Cake Wallet; Γιατί όχι το Monero.com, το οποίο είναι ακριβώς σαν το Cake Wallet απλά υποστηρίζει μόνο το Monero; Γιατί όχι κάποιο από τα Exodus Wallet, MyMonero, Monerujo ή ακόμη και το ΛИ0ИΞR0; (Onion URL, πρόσβαση μέσω Tor Browser ή μέσω Brave Private Window με υποστήριξη Tor.)

Αδιαπραγμάτευτο κριτήριο για μια εφαρμογή που της εμπιστευόμαστε τα χρήματά μας, είναι ν’ αποτελεί Open Source Software. Πρέπει επίσης το wallet να χρησιμοποιείται από όσο περισσότερο κόσμο γίνεται, να έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου και φυσικά να χαίρει της εκτίμησης της κοινότητας. Από τη στιγμή τώρα που σκοπεύουμε να δωρίσουμε Monero σε κάποιον ο οποίος δεν είναι εξοικειωμένος με τα κρυπτονομίσματα γενικότερα, το wallet που θα του προτείνουμε καλό είναι να έχει απλό και λειτουργικό user interface και να ‘ναι διαισθητικό στη χρήση.

Με βάση όλα τα προηγούμενα, καταλήγω σε ένα από τα Cake Wallet και Monero.com. Από τα δύο στρέφομαι τελικά στο Cake Wallet, επειδή υποστηρίζει κι άλλα νομίσματα. Αυτή ακριβώς η δυνατότητα είναι πιθανό να οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες συζητήσεις και διαπιστώσεις, π.χ., όταν ο παραλήπτης του δώρου χρειαστεί ν’ ανταλλάξει μέρος του Monero του με κάποιο άλλο νόμισμα — ή το αντίστροφο.

Περί του seed phrase

Δημιουργώντας εσύ το wallet του παραλήπτη, εννοείται ότι έχεις στην κατοχή σου και το αντίστοιχο seed phrase. Αν πάλι δωρίσεις Monero ζητώντας από τον παραλήπτη να φτιάξει εκείνος ένα νέο wallet, όταν χρειαστεί να κρατήσει backup του αντίστοιχου seed phrase μάλλον δεν θα δώσει την απαιτούμενη προσοχή. Και κάπου εκεί, ίσως προτείνεις να φροντίσεις εσύ για το backup — κι αντίρρηση δεν θα έχεις.

Σε κάθε περίπτωση, δωρίζοντας Monero είναι πολύ πιθανό να έχεις από την αρχή ή να αποκτήσεις το seed phrase ενός wallet, το οποίο θα έπρεπε να ελέγχει ο κάτοχός του και μόνον εκείνος. Αυτό είναι ό,τι πιο στρεβλό στον κόσμο του Monero και των κρυπτονομισμάτων γενικότερα. Όμως ειδικά για περίπτωση δωρεάς σε χρήστη ο οποίος για πρώτη φορά ασχολείται με τα κρυπτονομίσματα, ίσως δεν πειράζει και τόσο πολύ.

Αντίθετα, είναι πολύ πιθανό να λειτουργήσει ως μια πρώτης τάξεως εκπαιδευτική ευκαιρία. Κάποια στιγμή, για παράδειγμα, ίσως κάνεις στον παραλήπτη του δώρου μία σύντομη επίδειξη, ανακτώντας στο κινητό σου το δικό του wallet και σημειώνοντας ότι, αν το ήθελες, θα μπορούσες να ξοδέψεις δικά του χρήματα χωρίς την άδειά του. Μετά από μια τέτοια επίδειξη, ο φίλος δεν θ’ αργήσει να δημιουργήσει μόνος του ένα νέο wallet, να φροντίσει για το σωστό backup του αντίστοιχου seed phrase, και μετά να μεταφέρει στο καινούργιο wallet ό,τι υπόλοιπο έχει το παλιό.